Op woensdag 25 april a.s. starten de deelnemers van AgileOnTheFly we met het vangen van verhalen in ons netwerk over de 5 thema’s die we belangrijk vinden. Om het vertellen van verhalen vrij te laten en tegelijkertijd enige stroomlijning in de beantwoording aan te brengen, maken we dankbaar gebruik van de CMOI-configuratie.
Het boek “Hun zien het verkeerd” (2010) van Steven de Groot laat zien hoe de CMOI-configuratie gebruikt kan worden. De CMOI-configuratie is een manier van analyseren van ongestructureerde data om patronen te herkennen. Later zou ook Nicoline Mulder in haar proefschrift Value-based Project Management (2012)van de methode gebruik van maken. Rick Pawson en Rick Tilley leggen in hun boek ( Realistisch Evaluation (1997) de basis voor de methode.
De methode maakt onderscheid in 4 entiteiten die met elkaar in relatie staan: Context, Mechanisme Outcome en Intervention.
Eenvoudig gesteld en al met een knipoog naar de opbouw van een verhaal: er is een context van plaats, personen. Tijdstip, omstandigheden waar gebeurtenissen zich afspelen als een mechanisme en de repeterende gebeurtenissen in vastzittende mechanismen leiden tot een outcome van te beoordelen eindsituatie. De Interventie heeft betrekking op de actie die inwerkt op het mechanisme van gebeurtenissen om de outcome te beïnvloeden.
Wat heb je hier aan als je verhalen gaat vangen?
De Vertelacademie maakt gebruik van de vijfdeling in de opbouw van ene verhaal van Aristoteles. Ieder verhaal kent:
Exposé, waarin de situatie geïntroduceerd wordt (wie, waar, wanneer)
Motorisch moment, herkenbaar aan ‘open een dag’ en ‘plotseling/ waarmee het verhaal op gang komt
Climax, waar de gebeuertniessen en de belevenissen in een oplopend conflict naar toe werkt
Afloop, waarin we zien hoe het verhaal afloopt met de hoofdpersoon
Eindbeeld: de moraal van het verhaal, een eindconclusies “zij leefden nog lang en gelukkig”
De indeling van Aristoteles en de indeling van de CMOI-aanpak zijn prima met elkaar te combineren. Het is mogelijk om verhalen op te vangen gebruikmakend van de CNMOI aanpak
Stap 1: bedenk ene sterke vraag dat de verteller in staat stelt verhaal te doen
Stap 2: luister en registeer het verhaal door on the fly de uitspreken letterlijk op voor gecodeerde post-its over te nemen. Uitspraken zijn zo on the fly gecategoriseerd in context, mechanisme, outcome of intervention
Stap 3: verdiep na het verhaal door met name in te zoomen op de nterventions, het interieur van de verteller: wat deed jij, dacht jij, voelde jij etc. en wat gebeurde er toen. Maak ook van deze vangst letterlijke aantekening in het CMOI-indeling.
Stap 4: reconstrueert nu samen met de verteller het verhaal dat verteld is
Stap 5: label en cluster de uitspraken eventueel met de verteller
Stap 6: de CMOI-configuratie is klaar. Heb je een personage beschreven, dan kun je verhaal nu herschrijven zoals jouw personage gehandeld zou ebbe. Je kunt ook meerder verhalen combineren en patronen herkennen, om vervolgens op basis van die nieuwe samengestelde CMOI-configuratie een verhaal te bedenken voor een of meerder personages.
De toegevoegde waarde van deze aanpak zit erin dat:
Aangesloten wordt bij de taal en expressie van de verteller.
De configuratie niet allen voor creatief schrijven een aanzet geeft. Ook voor het verzamelen van uitspraken en patroonanalyse is de aanpak geschikt voor een meer analytische benadering
De creatief onderzoekende benadering waarbij de ontvanger een eigen creatieve verbeelden inbreng heeft door de bevindingen creatief te reframen. Daarmee heeft de onderzoeker een potentieel creatieve manier om duiding te geven van wat ‘onder de waterlijn’ aan wijsheid en inzicht aanwezig is en waarvoor veelal nog geen duidelijk notie is
De CMOI-configuratie niet alleen door te vertellen gevangen hoeft te worden. Tekenen, muziek, theaterwerkvormen bieden ook aanknopingspunten om andere vormen van expressie vangst te geen
Last but not least de CMOI-configuratie laat niet alleen analytische en verhalende expressie toe. Ook kunnen onderzoekers de CMOI-configuraties gebruiken om op andere creatieve wijze verslag te zoen zoals theater, tekenen en muziek.
Wie een nadere toelichting wil, kan de hier een intructie op YouTube vinden.
Het belooft een enerverend, experimenterend en creatief jaar te worden! Op naar 25 april!
Comments